بررسی بیابان‌زدایی و خشکسالی از قاب علم/ افزایش بیابان و نشست زمین نتیجه ناسازگاری با طبیعت است
تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۹۷۷۳۴
خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ گروه علم و فناوری: نرخ فرونشست زمین در ایران بیش از ۵ برابر متوسط جهانی، کسب رتبه چهارم ایران در رخداد‌های فرونشست و درگیری ۲۹ استان کشور با پدیده فرونشست آمار‌هایی است که زنگ خطر را از سال‌های قبل برای بیابانی شدن کشور به صدا درآورده است.
فلات مرکزی ایران یکی از معروف‌ترین مناطق خشک جهان محسوب می شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از جمله آمار‌های دیگری که در زمینه بیابان زایی ایران وجود دارد می توان به بالاترین نرخ فرونشست زمین در کشور اشاره کرد که در بهرمان استان کرمان با نرخ فرونشست ۴۲ سانتی متر در سال به وقوع می پیوندد.
در مجاورت دریاچه‌ها و تالاب‌ها فرونشست رخ داده و در صورت عدم کاهش تنش آبی و فشار بر آب‌های زیر زمینی، شاهد خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها خواهیم بود.
علاوه بر فرونشست زمین، ایجاد کانون و توفان‌های گرد و غبار از دیگر پیامدهای بیابان زایی است که اکنون دامنه این توفان‌ها به کلانشهر تهران نیز رسیده است؛ توفان‌های ۱۲۰ روزه سیستان به ۱۶۰ روز افزایش یافته که دلیل آن خشک شدن هیرمند است.
همچنین از حدود ۱۱ سال پیش تاکنون به دلیل قطع رودخانه هیرمند و خشک شدن بستر دریاچه هامون، استان سیستان و بلوچستان با بحران خشکسالی روبرو شده و منطقه‌ای که در گذشته به "انبار غله ایران" معروف بود اکنون با از بین رفتن کشاورزی، دامپروری و صید و صیادی دست به گریبان است.
۲۷ خرداد روز جهانی بیابان زدایی
در این راستا می توان چنین انگاشت که بیابان‌زایی در کنار دو چالش بزرگ "تغییر اقلیم" و "کمبود آب شیرین" به همراه از دست رفتن تنوع زیستی، به عنوان بزرگترین چالش توسعه پایدار شناخته شده است.
بر این اساس کنوانسیون جهانی مقابله با بیابان‌زایی سازمان ملل متحد (UNCCD) با هدف ایجاد مشارکت جهانی برای معکوس کردن و جلوگیری از بیابان‌زایی، تخریب زمین و کاهش اثرات خشکسالی در مناطق آسیب دیده به منظور کاهش فقر و همین طور حمایت از محیط زیستی پایدار در سال ۱۹۹۴ تأسیس شد و روز ۱۷ ژوئن برابر با ۲۷ خرداد ماه را به عنوان روز مبارزه با بیابان زایی اعلام کرد.
مرتضی شیخ در گفتگو با خبرنگار علم و فناوری آنا، با بیان اینکه ایران از نظر جغرافیایی در کمربند بیابانی کره زمین قرار گرفته است، گفت: با توجه به جایگاه جغرافیایی ایران و گرم‌تر شدن زمین، عوارض ناشی از خشکسالی در ایران شدیدتر است و فرونشست زمین و توفان‌های گرد و غبار از عوارض شرایط خشکسالی به شمار می‌رود.
به اعتقاد رئیس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین شناسی، پدیده فرونشست تقریبا در بیشتر دشت‌های کشور گسترده شده و این در حالی است که می‌توانیم با اصلاح الگوی مصرف و تغذیه آبخوان‌ها آن را کنترل کنیم.
شیخ خاطر نشان کرد: با توجه به قدرت طبیعت، در مواجه با خشکسالی، "سازگاری" با آن بهترین راهکار است.
ناسازگاری با طبیعت و پیامدهای آن
رئیس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین شناسی با اشاره به سابقه خشکسالی در کشور، اظهار کرد: پیشینیان ما با بهره برداری متناسب از منابع به طور مثال احداث قنات‌ها خود را با این شرایط سازگار کردند و بر اساس ظرفیت‌های سرزمینی اقدام به توسعه محیط خود کردند، ولی اکنون توسعه نامتناسب منجر به بهره بر برداری بی رویه از منابع طبیعی شده است.
وی شرط سازگاری با شرایط خشکسالی را آمایش سرزمین، اصلاح الگوی مصرف و کشت دانست و ادامه داد: در شرایط فعلی بهره برداری ما از منابع طبیعی به گونه‌ای است که شیب تغییرات به سمت خشک‌تر شدن را افزایش می‌دهیم، ولی در دنیا الگو‌های مناسب مصرف عرضه شده است.
تاثیر کلانشهر‌ها از فرونشست
شیخ با بیان اینکه در کشور به طور عموم رویکرد‌های سنتی برای مقابله با بیابان زایی وجود دارد اضافه کرد: فرونشست یکی از عوارض ناشی از خشکسالی و برداشت بی‌رویه از آب‌های زیر زمینی است که در حال حاضر بیشتر دشت‌های کشور به جز مناطق خاصی از شمال کشور، درگیر فرونشست هستند.
وی تاکید کرد: مناطق پایین دست دشت‌ها که حاوی رسوبات دانه ریز هستند، محل تحت تاثیر فرونشست ناشی از برداشت بی رویه آب‌های زیر زمینی هستند.
رئیس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین شناسی ادامه داد: شهر‌هایی مانند اصفهان در مناطقی واقع شده‌اند که فرونشست زمین بر روی آن اثرگذاشته و همچنین جنوب تهران نیز متاثر از پدیده فرونشست زمین است.
وی با تاکید بر اینکه پدیده فرونشست تقریبا در بیشتر دشت‌های کشور گسترده شده است، گفت: این در حالی است که می‌توانیم با اصلاح الگوی مصرف و تغذیه ابخوان‌ها آن را کنترل کنیم.
کانون‌های گرد و غبار
رئیس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین شناسی با تاکید بر اینکه هر چه خشکسالی تداوم پیدا کند و از منابع آب‌های زیر زمینی بی رویه استفاده کنیم، مناطق بیابانی گسترده‌تر خواهد شد، افزود: اگر ما زمین را از پوشش گیاهی تهی کنیم و رطوبت زمین را کاهش دهیم، سطح بیابان‌های کشور را توسعه داده‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: وسعت کانون‌های گرد و غبار در کشور بیش از ۳۵ هزار کیلومتر مربع واقع در ۱۷ استان مرکزی، شرقی و همچنین جنوب خوزستان است ضمن آنکه ایران متاثر از کانون‌های خارجی گرد غبار به ویژه در استان‌های غربی و حتی استان گلستان است.
به گفته وی دشت‌های واقع در جنوب تهران و ورامین، همچنین جنوب آبیک (صالحیه) در استان‌های قزوین و البرز به عنوان نزدیک‌ترین نقاط به پایتخت، مستعد تولید گرد و غبار هستند.
راهکار‌های مقابله با بیابان زدایی
شیخ با اشاره به راهکار‌های مقابله با گرد و غبار، گفت: در کنار استفاده از روش‌های زیستی، از آنجایی که ایران از نظر دریافت انرژی خورشیدی در شرایط جغرافیایی مساعدی قرار دارد، بررسی پهنه‌های مستعد گرد و غبار جهت احداث نیروگاه‌های خورشیدی پیشنهاد می‌شود؛ پنل‌های خورشیدی در کنار تولید انرژی می‌توانند به عنوان باد شکن غیر زنده جهت کاهش سرعت باد در سطح زمین و جلوگیری از انتشار گرد و غبار عمل کنند.
وی تثبیت خاک توسط مالچ‌های معدنی را از دیگر راهکار‌های مهار گرد و غبار ناشی از شرایط خشکسالی دانست.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: بیابان زدایی خشکسالی بیابان زمین شناسی آب های زیر زمینی گرد و غبار پدیده فرونشست فرونشست زمین بیابان زایی توفان ها بی رویه دشت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۹۷۷۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فناوری ناسا برای غبارزدایی از ماه به قمر زمین می‌رود
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از اسپیس، ناسا تصمیم دارد ماموریت خصوصی آتی که با عنوان «فایرفلای بلو گوست ۱» (Firefly Blue Ghost ۱) نامگذاری شده را به منظور آزمایش نحوه دفع و حذف گرد و غبار ماه با استفاده از برق به قمر زمین عملیاتی کند.
در این ماموریت نحوه دفع و حذف گرد و غبار با استفاده از الکتریسیه مورد آزمایش قرار می‌گیرد؛ در این راستا ناسا توضیحاتی ارائه کرده و گفته است، گرد و غبار خانه‌ای که حتی مدتی تمیز نشده و جرم آنها ضخیم شده به آسانی و بدون هیچ دردسری پاک می‌شوند و سطح دوباره تمیز می‌شود، اما برای فضانوردان و فضاپیماها، گرد و غبار به دلیل ماهیت خشن و چسبنده غبار روی آنها خطر بسیار بیشتری ایجاد می‌کند. حتی ماه و مریخ هم از این خطر در امان نیستند.
تفاوت بین گرد و غبار روی ماه و زمین این است که گرد و غبار روی ماه و سایر اجرام مانند شیشه ناهموار و تیز هستند
چارلز بولر، پژوهشگر ارشد آزمایشگاه الکترواستاتیک و فیزیک سطحی مرکز فضایی کندی ناسا در این باره چنین توضیح می‌دهد: "تمیز کردن سنگ پوشه (گرد و خاک سطح ماه) از روی سطوح، مشکل را بدتر خواهد کرد؛ چرا که آنها بار الکتریکی بالایی دارند و درعین حال به شدت عایق هستند.
بولر در بیانیه‌ای گفت: قرار گرفتن مأموریت‌های آینده ماه در معرض این گرد و غبار خطر بالقوه و خطرناک هستند و مدیریت کردن شرایطی که گرد و غبار آن بسیار متفاوت‌تر از آن چیزی است که ما در سطح زمین مشاهده کرده‌ایم دشوار است و می‌تواند مشکلات زیادی را برای فضاپیماها و فضانوردان ایجاد کند.
یکی از راهکار‌های ممکن برای کاهش آسیب‌های ناشی از این گرد و غبار، بهره‌گیری از تکنولوژی جدید ایرودینامیکی ناسا به نام تکنولوژی Dust Shield یا به اختصار (EDS) است.
ناسا از سال ۲۰۰۴ مشغول توسعه و آزمایش این فناودپری در مرکز کندی است؛ این فناوری از ترکیبی از الکترود‌ها و میدان‌های الکتریکی برای برداشتن و حذف گرد و غبار از اجسامی مانند رادیاتور‌های حرارتی و پنل‌های خورشیدی، لنز‌های دوربین و لباس فضانوردان استفاده می‌کند.
یکی از عوامل مهم در توسعه این فناوری ایجاد شرایط حمل و نقل پایدار به سطح ماه است که ناسا طراحی کلیدی آن را برای محافظت از ماه در مقابل گرد و غبار برعهده گرفته و این تلاش نشان می‌دهد، چگونه همکاری بین نهاد‌های خصوصی و دولتی می‌تواند به توسعه فضایی کمک کند و فناوری‌های جدید را در فضای خارج از جو زمین بیازماید.
انتهای پیام/
پخش زنده بازیهای فوتبال امروز جمعه ۷ اردیبهشت از تلویزیون + سایت آنتن و آپارات